Επανασχεδιάζοντας το Μέτωπο της Πειραιώς:
Συλλογική Ζωή και Κατοικία
// Αστική Αναζωογόνηση Περιοχής με Έμφαση στην Κοινωνική
Κατοικία και την Πολυλειτουργικότητα

Η περιοχή αναφοράς βρίσκεται στα διοικητικά όρια του Δήμου Μοσχάτου-Ταύρου, και διαθέτει ένα σημαντικό μέτωπο επί του οδικού άξονα της Πειραιώς, που αποτελεί μια από τις κύριες αρτηρίες σύνδεσης της Αθήνας με τον Πειραιά. Η προγραμματισμένη αστική αναζωογόνηση αξιοποιεί αυτό το στρατηγικό μέτωπο στην Πειραιώς για να ενισχύσει την ορατότητα και την πρόσβαση, δημιουργώντας ένα κέντρο πολυλειτουργικής δραστηριότητας. Η προσέγγιση της θεματικής στοχεύει στη βελτίωση και αναζωογόνηση της περιοχής με τρόπο που να προωθεί την κοινωνική συνοχή, την ισότιμη πρόσβαση στην κατοικία και την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η κοινωνική κατοικία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, προσφέροντας προσιτές και ποιοτικές λύσεις στέγασης σε ευάλωτα κοινωνικά στρώματα, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων. Η ενσωμάτωση της πολυλειτουργικότητας υπογραμμίζει τη δημιουργία ενός αστικού περιβάλλοντος όπου συνυπάρχουν και αλληλοσυμπληρώνονται διάφορες χρήσεις, όπως κατοικίες, εμπορικοί χώροι, υπηρεσίες, χώροι πρασίνου, πολιτιστικές, εκπαιδευτικές δομές και κοινωνικές δομές, ώστε να αναβαθμιστεί η περιοχή σε έναν σύγχρονο, ζωντανό αστικό προορισμό που θα συνδέει την τοπική κοινότητα με τον αστικό ιστό της πόλης, ενώ θα ενδυναμώνει την ανάπτυξη κοινωνικών δεσμών και την οικονομική βιωσιμότητα. Αυτή η προσέγγιση ενθαρρύνει την κοινωνική αλληλεπίδραση, την παραγωγική δραστηριότητα, και τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, με στόχο τη δημιουργία ζωντανών, ανθεκτικών και συμπεριληπτικών κοινοτήτων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες όλων των κατοίκων.

Redesigning the Piraeus Frontage: Collective Life and Housing
// Urban Regeneration with an Emphasis on Social Housing and Multifunctionality



The intervention area lies within the administrative boundaries of the Moschato-Tavros municipality, featuring a significant frontage along the Piraeus Road, one of the main arteries connecting Athens to Piraeus. The planned urban regeneration aims to leverage this strategic frontage on Piraeus to enhance visibility and accessibility, creating a center of multifunctional activity. This thematic approach aims to improve and revitalize the area in a way that promotes social cohesion, equitable housing access, and the strengthening of the local economy. In this context, social housing plays a crucial role by providing affordable and quality housing solutions to vulnerable social groups, thereby contributing to the reduction of social inequalities. The incorporation of multifunctionality emphasizes creating an urban environment where various uses coexist and complement each other, such as housing, commercial spaces, services, green spaces, cultural and educational structures, and social facilities. This enhances the area as a modern, vibrant urban destination that connects the local community with the city’s urban fabric while fostering the development of social bonds and economic sustainability. This approach encourages social interaction, productive activity, and sustainable urban development, aiming to create vibrant, resilient, and inclusive communities that meet the needs of all residents.


Ιστορική και Πολιτιστική αξία / Reflecting the History of the Area
Η διάλεξη με τίτλο "Διατήρηση και ανάδειξη των στοιχείων που αντανακλούν την ιστορία της περιοχής (της οδού Πειραιώς)", που θα παρουσιάσει η Επίκουρη Καθηγήτρια του ΕΜΠ Λένα Λαμπρινού στην αίθουσα 217, (Πέμπτη 10.10 2024 12:30) επικεντρώνεται στη διαφύλαξη της ιστορικής μνήμης της οδού Πειραιώς, ενός σημαντικού άξονα που συνδέει την Αθήνα με τον Πειραιά. Μέσω αυτής της ανάλυσης, θα εξεταστούν τα αρχιτεκτονικά και πολιτιστικά στοιχεία που αποτυπώνουν τις διάφορες φάσεις ανάπτυξης της περιοχής, με σκοπό να κατανοήσουμε πώς οι αλλαγές στο αστικό τοπίο αντανακλούν την εξέλιξη της πόλης. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στο πώς η ιστορική μνήμη μπορεί να λειτουργήσει ως πηγή έμπνευσης για μελλοντικές παρεμβάσεις, διασφαλίζοντας την πολιτιστική συνέχεια και τη σύνδεση του παρελθόντος με το παρόν και το μέλλον της Αθήνας.
The lecture titled "Preservation and Promotion of Elements Reflecting the History of the Area (Pireos Street)", presented by NTUA Assistant Professor Lena Lambrinou in Room 217, (Thursday 10.10 2024 12:30) focuses on safeguarding the historical memory of Pireos Street, a significant axis connecting Athens with Piraeus. Through this analysis, the architectural and cultural elements that reflect the various phases of the area's development will be examined, aiming to understand how changes in the urban landscape mirror the city's evolution. Special emphasis will be placed on how historical memory can serve as a source of inspiration for future interventions, ensuring cultural continuity and linking the past with the present and future of Athens.
A' ΜΑΘΗΜΑ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ / FIRST LESSON AFTER THE SITE VISIT
Την Δευτέρα, 7 Οκτωβρίου, στις 15:30, θα πραγματοποιηθεί η παρουσίαση της 1ης προσέγγισης στο πλαίσιο του μαθήματος «Επανασχεδιάζοντας το Μέτωπο της Πειραιώς». Η παρουσίαση θα γίνει στην αίθουσα Τ217 του κτιρίου Τοσίτσα. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, οι φοιτητές καλούνται να παρουσιάσουν την πρώτη τους ανάλυση και καταγραφή των ευρημάτων από την επίσκεψη στον χώρο της Πειραιώς, χρησιμοποιώντας χάρτες και διαγράμματα. Η παρουσίαση θα περιλαμβάνει τις αρχικές σκέψεις και προσεγγίσεις σχετικά με το θέμα, λαμβάνοντας υπόψη τις αστικές συνθήκες και τις δυνατότητες του οικοπέδου. Η συμμετοχή και η ενεργή συμβολή σας είναι απαραίτητη για την εξέλιξη του μαθήματος και τη διαμόρφωση των τελικών σας προτάσεων.
On Monday, October 7, at 15:30, the presentation of the 1st approach will take place as part of the course "Redesigning the Pireos Front: Collective Life and Housing". The presentation will be held in Room T217 of the Tositsa Building. During the session, students are expected to present their first analysis and documentation of the findings from the site visit to Pireos, using maps and diagrams. The presentation will include initial thoughts and approaches to the topic, taking into account the urban conditions and potential of the site. It is recommended that your presentation be in PowerPoint format, to facilitate the visual and diagrammatic representation of your data.
ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΟΙΚΟΠΕΔΟ / SITE VISIT
Την Πέμπτη 3 Οκτωβρίου, θα πραγματοποιηθεί επίσκεψη στο οικόπεδο της Πειραιώς, στο πλαίσιο του μαθήματος «Επανασχεδιάζοντας το Μέτωπο της Πειραιώς». Η επίσκεψη αυτή είναι απαραίτητη για την προετοιμασία των σχεδίων σας, καθώς θα σας δώσει την ευκαιρία να ανιχνεύσετε τις αστικές συνθήκες της περιοχής και να εξετάσετε το υφιστάμενο περιβάλλον, προκειμένου να αναπτύξετε τις προτάσεις σας για την αναζωογόνηση της περιοχής με γνώμονα την κοινωνική κατοικία και την πολυλειτουργικότητα. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, θα εξεταστούν η σχέση του οικοπέδου με τις ευρύτερες χρήσεις της περιοχής, οι συνθήκες διασύνδεσης με γειτονικούς κόμβους, καθώς και η δυνατότητα ανάπτυξης νέων αρχιτεκτονικών τυπολογιών που προωθούν τη συλλογική ζωή. Επιπλέον, οι φοιτητές θα κληθούν να μελετήσουν τους τρόπους αποκατάστασης των ανεκμετάλλευτων χώρων και να διερευνήσουν τις δυνατότητες κυκλικής οικονομίας και βιώσιμης χρήσης υλικών.
Επανασχεδιάζοντας το Μέτωπο της Πειραιώς: Συλλογική Ζωή και Κατοικία
// Αστική Αναζωογόνηση Περιοχής με Έμφαση στην Κοινωνική Κατοικία και την Πολυλειτουργικότητα
Card1

Διδακτική Ομάδα:
MATΘΑΙΟΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ
Αναπληρωτής Καθηγητής
ΗΩ ΚΑΡΥΔΗ
Επιστημονικός Συνεργάτης
ΜΑΡΙΑ ΤΣΩΛΗ
Επικουρικό Διδακτικό Έργο

Η περιοχή αναφοράς βρίσκεται στα διοικητικά όρια του Δήμου Μοσχάτου-Ταύρου, και διαθέτει ένα σημαντικό μέτωπο επί του οδικού άξονα της Πειραιώς, που αποτελεί μια από τις κύριες αρτηρίες σύνδεσης της Αθήνας με τον Πειραιά. Η προγραμματισμένη αστική αναζωογόνηση αξιοποιεί αυτό το στρατηγικό μέτωπο στην Πειραιώς για να ενισχύσει την ορατότητα και την πρόσβαση, δημιουργώντας ένα κέντρο πολυλειτουργικής δραστηριότητας. Η προσέγγιση της θεματικής στοχεύει στη βελτίωση και αναζωογόνηση της περιοχής με τρόπο που να προωθεί την κοινωνική συνοχή, την ισότιμη πρόσβαση στην κατοικία και την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας. Σε αυτό το πλαίσιο, η κοινωνική κατοικία διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο, προσφέροντας προσιτές και ποιοτικές λύσεις στέγασης σε ευάλωτα κοινωνικά στρώματα, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων. Η ενσωμάτωση της πολυλειτουργικότητας υπογραμμίζει τη δημιουργία ενός αστικού περιβάλλοντος όπου συνυπάρχουν και αλληλοσυμπληρώνονται διάφορες χρήσεις, όπως κατοικίες, εμπορικοί χώροι, υπηρεσίες, χώροι πρασίνου, πολιτιστικές, εκπαιδευτικές δομές και κοινωνικές δομές, ώστε να αναβαθμιστεί η περιοχή σε έναν σύγχρονο, ζωντανό αστικό προορισμό που θα συνδέει την τοπική κοινότητα με τον αστικό ιστό της πόλης, ενώ θα ενδυναμώνει την ανάπτυξη κοινωνικών δεσμών και την οικονομική βιωσιμότητα. Αυτή η προσέγγιση ενθαρρύνει την κοινωνική αλληλεπίδραση, την παραγωγική δραστηριότητα, και τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη, με στόχο τη δημιουργία ζωντανών, ανθεκτικών και συμπεριληπτικών κοινοτήτων που ανταποκρίνονται στις ανάγκες όλων των κατοίκων

ΕΚΦΩΝΗΣΗ


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ | INDICATIVE BIBLIOGRAPHY
Books
  • Alexander Christopher (1964) *Notes on the Synthesis of Form.*. Harvard University Press, Cambridge MA:, USA.
  • Batty Michael (2017) *The New Science of Cities.*. The MIT Press, Cambridge MA, USA.
  • Batty Michael (2024) *Inventing Future Cities*. The MIT Press, Cambridge MA, USA.
  • Batty Michael and Paul Longley. (1994) *Fractal Cities: A Geometry of Form and Function.*. Academic Press, London, UK.
  • Bettencourt Luís M. A. (2021) *Introduction to Urban Science Evidence and Theory of Cities as Complex Systems*. The MIT Press, Cambridge MA, USA.
  • Castells Manuel (1999) *The Informational City: Information Technology Economic Restructuring*. and the Urban-Regional Process., Blackwell, Oxford.
  • Cruz Teddy and Forman Fonna (2023) *Socializing Architecture Top-Down / Bottom-Up*. The MIT Press, Cambridge MA, USA.
  • Gehl Jan (2010) *Cities for People*. DC: Island Press, Washington, USA.
  • Goh Kian (2021) *Form and Flow The Spatial Politics of Urban Resilience and Climate Justice*. The MIT Press, Cambridge MA, USA.
  • Hall P. G. (1998) *Cities in Civilization.*. Pantheon, New York:, USA.
  • Jacobs Jane (1985) *Cities and the Wealth of Nations: Principles of Economic Life.*. Vintage Books, New York, USA.
  • Jacobs Jane (1992; 50th anniversary) *The Death and Life of Great American Cities.*. Vintage Books, New York, USA.
  • Jacobs Jane (1970) *The Economy of Cities.*. Vintage Books, New York, USA.
  • Koolhaas R. (1994) *Delirious New York: A Retroactive Manifesto for Manhattan. 1978. Reprint*. Monacelli Press, New York:, USA.
  • Lefebvre H. (1996) *Writings on Cities.*. Blackwell, Oxford, UK.
  • Mumford Lewis (1961) *The City in History*. Harcourt Brace Janovich Inc., New York, USA.
  • Rowe Peter G. (1995) *Modernity and Housing*. The MIT Press, Cambridge MA, USA.
Articles
  • Arundel R. and Doling J. (2017) '‘The End of Mass Homeownership? Changes in Labour Markets and Housing Tenure Opportunities across Europe’', *Journal of Housing and the Built Environment*, 32(1–24), pp. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/book/10.1002/9780470757536 .
  • Bullock N. and Read J. (1985) 'The Movement for Housing Reform in Germany and France 1840-1914', *(Cambridge: Cambridge University Press)*, (), pp. .
  • Leontidou L. (1992) '‘Greece’in Pooley C. G. (ed.) Housing Strategies in Europe 1880-1930', *(Leicester: Leicester University Press)*, 297–324(), pp. .
  • Schmidt S. (1989) '‘Convergence Theory', *Labour Movements*, and Corporatism: The Case of Housing’(Scandinavian Housing & Planning Research), pp. 6 83–101.
  • Stephens M. (2020) '‘How housing systems are changing and why: A critique of Kemeny’s theory of housing regimes’', *Housing Theory and Society*, 37 (5)(521–47), pp. https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/14036096.2020.1814404 .
Παραδείγματα Αστικής Συλλογικής Κατοικίας
Examples of Urban Collective Housing